داروی فیناستراید چیست و چه کاربردی دارد؟

ریزش مو، به‌ویژه با الگوی مردانه، مشکلی شایع است که می‌تواند بر اعتماد به نفس و کیفیت زندگی افراد تأثیر بگذارد. در میان روش‌های درمانی مختلف، داروی فیناستراید (با نام‌های تجاری مانند فیناید و پروپشیا) به عنوان یکی از مؤثرترین گزینه‌ها شناخته می‌شود. این دارو با هدف قرار دادن ریشه‌های هورمونی ریزش مو، به حفظ و حتی رشد مجدد موها کمک می‌کند.
در این مقاله جامع، قصد داریم شما را با تمام جنبه‌های داروی فیناستراید آشنا کنیم. از مکانیزم اثر و نحوه مصرف گرفته تا عوارض جانبی، موارد احتیاط و مقایسه با سایر روش‌های درمانی، همه و همه را بررسی خواهیم کرد تا بتوانید با دیدی بازتر و اطلاعات کامل‌تر، مسیر درمان خود را انتخاب کنید. به یاد داشته باشید که هرگونه تصمیم‌گیری در مورد مصرف فیناستراید باید با مشورت پزشک متخصص پوست و مو صورت گیرد.

قرص فیناستراید برای چیست؟ و چگونه کار می‌کند؟

فیناستراید دارویی است که عمدتاً برای درمان ریزش مو با الگوی مردانه (آلوپسی آندروژنیک) و همچنین بزرگی خوش‌خیم پروستات (BPH) مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما مکانیزم دقیق عمل آن چگونه است؟
ریزش موی آندروژنیک در مردان، به دلیل حساسیت فولیکول‌های مو به هورمونی به نام دی‌هیدروتستوسترون (DHT) رخ می‌دهد. DHT شکل فعال هورمون تستوسترون است که توسط آنزیم ۵-آلفا ردوکتاز (۵-alpha reductase) در بدن تولید می‌شود. فیناستراید با مهار فعالیت این آنزیم، سطح DHT را در پوست سر و بدن کاهش می‌دهد. با کاهش DHT، فولیکول‌های موی حساس کمتر تحت تأثیر این هورمون قرار گرفته، چرخه رشد طبیعی مو بازیابی شده و ریزش مو متوقف یا حتی معکوس می‌شود.

فیناستراید معمولاً به صورت قرص‌های خوراکی در دسترس است. دوزهای رایج آن برای ریزش مو ۱ میلی‌گرم (مانند پروپشیا یا فیناید ۱) و برای مشکلات پروستات ۵ میلی‌گرم (مانند پروپشیا ۵ یا فینوسکار) است. اگرچه هر دو دوز حاوی ماده فعال فیناستراید هستند، اما کاربرد و اثربخشی آن‌ها در موارد مختلف متفاوت است و هرگز نباید دوز ۵ میلی‌گرم را برای ریزش مو استفاده کرد، مگر با تجویز صریح پزشک.

موارد مصرف قرص فیناستراید: فیناستراید برای چیست؟

فیناستراید عمدتاً به دلیل توانایی‌اش در مقابله با ریزش مو با الگوی مردانه شناخته شده است، اما کاربردهای دیگری نیز دارد:

اصلی‌ترین کاربرد مصرف قرص فیناستراید:

• • درمان ریزش مو با الگوی مردانه (آلوپسی آندروژنیک) این شایع‌ترین نوع ریزش مو در مردان است که با نازک شدن تدریجی و عقب‌نشینی خط رویش مو یا طاسی در ناحیه تاج سر مشخص می‌شود. فیناستراید با کاهش سطح DHT، به تقویت فولیکول‌های مو، کاهش ریزش و حتی تحریک رشد مجدد مو کمک می‌کند.
  • درمان بزرگی خوش‌خیم پروستات (BPH) در دوز بالاتر (معمولاً ۵ میلی‌گرم)، فیناستراید برای کاهش اندازه پروستات بزرگ شده در مردان مسن استفاده می‌شود. این کاربرد متفاوت از دوز ۱ میلی‌گرم است و نباید آن‌ها را با هم اشتباه گرفت.
  • کاربرد فیناستراید در تقویت ریش و سبیل (به خصوص بعد از کاشت) برخی مطالعات و تجربیات نشان داده‌اند که فیناستراید می‌تواند در بهبود تراکم و کیفیت موهای ریش و سبیل نیز مؤثر باشد، به‌ویژه در افرادی که پس از کاشت مو در ناحیه صورت به دنبال تقویت و تثبیت نتایج هستند. فیناستراید با تأثیر بر هورمون DHT در این نواحی نیز می‌تواند به رشد فولیکول‌های مو کمک کند.
  • نقش فیناستراید در جوانسازی پوست و سلامت ناخن (بررسی تحقیقات جدید و شواهد) اگرچه فیناستراید عمدتاً برای مو شناخته شده است، اما با توجه به تأثیر آن بر هورمون‌ها، تحقیقاتی در حال انجام است که نقش احتمالی آن را در جوانسازی پوست یا بهبود وضعیت ناخن‌ها بررسی می‌کنند. با این حال، در حال حاضر، این کاربردها اصلی نبوده و نیاز به تحقیقات و شواهد بیشتری برای تأیید دارند و عمدتاً مصرف آن با هدف بهبود وضعیت مو است.

نحوه مصرف و دوزهای فیناستراید

برای اینکه فیناستراید حداکثر اثربخشی را داشته باشد و از عوارض جانبی آن کاسته شود، نحوه مصرف صحیح آن بسیار مهم است:

نحوه مصرف فیناستراید و دوز مصرفی آن:

برای درمان ریزش موی الگوی مردانه، دوز استاندارد فیناستراید 1 میلی‌گرم یک بار در روز است. این قرص را می‌توانید با غذا یا بدون غذا مصرف کنید. مهم این است که آن را در یک زمان مشخص از روز میل کنید تا سطح دارو در بدن ثابت بماند.

توصیه‌های قبل و حین مصرف فیناستراید:

• • پایبندی به مصرف منظم: فیناستراید باید به صورت منظم و روزانه مصرف شود. فراموش کردن دوزها می‌تواند اثربخشی آن را کاهش دهد.
  • عدم قطع ناگهانی: هرگز مصرف فیناستراید را بدون مشورت با پزشک متخصص پوست قطع نکنید. قطع ناگهانی دارو می‌تواند منجر به بازگشت ریزش مو شود.
  • صبر و شکیبایی: نتایج فیناستراید به سرعت ظاهر نمی‌شوند. معمولاً برای دیدن اثرات قابل مشاهده، ۳ تا ۶ ماه زمان لازم است و اثربخشی کامل ممکن است تا ۱۲ ماه به طول انجامد.
  • آزمایشات دوره‌ای: پزشک شما ممکن است برای پایش اثربخشی و سلامت کلی، آزمایشات دوره‌ای خون را توصیه کند.

مدت اثرگذاری فیناستراید:

اثرگذاری فیناستراید تا زمانی که مصرف آن ادامه دارد، حفظ می‌شود. اگر مصرف آن قطع شود، اثرات مثبت آن (مانند کاهش ریزش مو و رشد مجدد) معمولاً در عرض ۶ تا ۱۲ ماه از بین می‌روند و ریزش مو به الگوی قبلی خود بازمی‌گردد. بنابراین، فیناستراید یک درمان طولانی‌مدت برای مدیریت ریزش مو است.

عوارض جانبی داروی فیناستراید (قرص Finasteride)

مانند هر داروی دیگری، فیناستراید نیز می‌تواند عوارض جانبی داشته باشد. آگاهی از این عوارض به شما کمک می‌کند تا با آمادگی بیشتری تصمیم به مصرف دارو بگیرید و در صورت بروز، اقدامات لازم را انجام دهید.

عوارض شایع:

• • تغییرات میل جنسی (لیبیدو): کاهش میل جنسی.
  • اختلال نعوظ: مشکل در رسیدن یا حفظ نعوظ.
  • کاهش حجم مایع منی: کاهش مقدار مایع منی در زمان انزال.
  • اختلالات انزال: مانند انزال با تأخیر یا انزال برگشتی (retrograde ejaculation).
  • افسردگی: برخی افراد تجربه تغییرات خلقی، اضطراب یا افسردگی را گزارش کرده‌اند.
  • درد یا حساسیت پستان‌ها و بزرگ شدن پستان‌ها (ژنیکوماستی): این عارضه در مردان نادر است اما گزارش شده است.

عوارض قرص فیناستراید در مردان:

بیشتر عوارض ذکر شده در بالا، مخصوصاً در مردان ظاهر می‌شوند و با تغییر در سطح هورمون‌ها مرتبط هستند. درصد کمی از مردان این عوارض را تجربه می‌کنند و در بسیاری از موارد، این عوارض با قطع مصرف دارو برطرف می‌شوند.

عوارض نادر و جدی:

• • واکنش‌های آلرژیک شدید: شامل بثورات پوستی، خارش، تورم لب‌ها، صورت، زبان یا گلو، و مشکلات تنفسی. در صورت مشاهده هر یک از این علائم، فوراً به دکتر متخصص پوست مراجعه کنید.
  • مشکلات کبدی: (بسیار نادر) علائمی مانند زردی پوست یا چشم، ادرار تیره، خستگی شدید.
  • خطر بالقوه سرطان پروستات با درجه بالا: در مطالعاتی که بر روی دوز ۵ میلی‌گرم فیناستراید انجام شده است، یک افزایش جزئی در خطر ابتلا به نوع خاصی از سرطان پروستات (با درجه بالا) مشاهده شده است. با این حال، خطر کلی سرطان پروستات کاهش یافته است. این موضوع باید با پزشک شما مورد بحث قرار گیرد.

عوارض فیناستراید بعد از قطع مصرف:

سندرم پس از فیناستراید (PFS) یک وضعیت نادر است که در آن برخی از عوارض جانبی (مانند مشکلات جنسی، خلقی و شناختی) حتی پس از قطع مصرف دارو برای مدت طولانی ادامه می‌یابند. آگاهی از این سندرم مهم است، اما باید توجه داشت که این یک وضعیت بسیار نادر است و اکثریت قریب به اتفاق افرادی که مصرف فیناستراید را قطع می‌کنند، عوارض جانبی پایداری را تجربه نمی‌کنند.

توصیه مهم: در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی، به خصوص اگر شدید یا مداوم بود، حتماً با دکتر متخصص پوست خود مشورت کنید. هرگز دوز دارو را تغییر ندهید یا مصرف آن را بدون راهنمایی پزشک متخصص پوست قطع نکنید.

موارد احتیاط و منع مصرف داروی فیناستراید

قبل از شروع مصرف فیناستراید، لازم است که پزشک خود را در جریان تمام سوابق پزشکی و داروهای مصرفی‌تان قرار دهید. برخی افراد نباید فیناستراید مصرف کنند یا باید با احتیاط فراوان این کار را انجام دهند:

کاندید نامناسب مصرف فیناستراید:

زنان باردار:

فیناستراید مطلقاً نباید توسط زنان باردار مصرف شود یا حتی با پوست آن‌ها تماس پیدا کند. این دارو می‌تواند باعث ناهنجاری‌های جدی در دستگاه تناسلی نوزاد پسر شود.

زنان شیرده:

ایمنی مصرف فیناستراید در دوران شیردهی مشخص نیست و توصیه نمی‌شود.

کودکان و نوجوانان:

مصرف این دارو در کودکان و نوجوانان زیر ۱۸ سال توصیه نمی‌شود.

افراد دارای مشکلات کبدی:

از آنجایی که فیناستراید در کبد متابولیزه می‌شود، افراد دارای بیماری‌های کبدی باید با احتیاط فراوان و تحت نظر دکتر متخصص مصرف کنند.

افراد با حساسیت به فیناستراید یا سایر ترکیبات آن:

اگر سابقه واکنش آلرژیک به این دارو را دارید، نباید از آن استفاده کنید.

تداخلات دارویی فیناستراید با داروهای دیگر:

فیناستراید به طور کلی تداخلات دارویی جدی و متعددی ندارد. با این حال، همیشه مهم است که لیست کاملی از تمام داروهای تجویزی و بدون نسخه، مکمل‌های گیاهی و ویتامین‌هایی که مصرف می‌کنید را در اختیار پزشک خود قرار دهید. این اطلاعات به پزشک کمک می‌کند تا از هرگونه تداخل احتمالی که ممکن است بر اثربخشی دارو یا سلامت شما تأثیر بگذارد، آگاه شود.

تفاوت‌های فیناستراید و ماینوکسیدیل در درمان ریزش مو

فیناستراید و ماینوکسیدیل هر دو داروهای پرکاربرد برای درمان ریزش مو هستند، اما از نظر مکانیزم عمل، نحوه مصرف و اثربخشی با یکدیگر تفاوت‌های کلیدی دارند:

مکانیزم عمل:

فیناستراید:

دارویی سیستمی (خوراکی) است که با مهار آنزیم ۵-آلفا ردوکتاز، سطح هورمون DHT را در بدن و پوست سر کاهش می‌دهد. این دارو به ریشه‌های هورمونی ریزش موی آندروژنیک حمله می‌کند.

ماینوکسیدیل:

دارویی موضعی است که به صورت محلول یا فوم روی پوست سر استفاده می‌شود. مکانیزم دقیق عمل آن کاملاً مشخص نیست، اما اعتقاد بر این است که با گشاد کردن عروق خونی در پوست سر و افزایش جریان خون به فولیکول‌های مو، باعث تحریک رشد مو می‌شود.

نحوه مصرف و عوارض:

فیناستراید:

به صورت قرص روزانه مصرف می‌شود و عوارض جانبی آن بیشتر شامل مسائل جنسی و خلقی است.

ماینوکسیدیل:

دو بار در روز روی پوست سر مالیده می‌شود و عوارض جانبی آن عمدتاً موضعی هستند، مانند خارش، قرمزی یا خشکی پوست سر. رشد مو در نواحی ناخواسته بدن نیز می‌تواند از عوارض آن باشد.

کاربرد ترکیبی:

خبر خوب این است که فیناستراید و ماینوکسیدیل می‌توانند همزمان با یکدیگر استفاده شوند. در بسیاری از موارد، ترکیب این دو دارو اثربخشی بیشتری در درمان ریزش موی آندروژنیک نسبت به استفاده تکی از هر یک از آن‌ها دارد. پزشک شما می‌تواند تشخیص دهد که آیا درمان ترکیبی برای شما مناسب است یا خیر.

نتیجه‌گیری و راهنمای مراجعه به دکتر متخصص پوست

فیناستراید یک گزینه درمانی مؤثر و اثبات شده برای ریزش مو با الگوی مردانه است که می‌تواند به حفظ موهای موجود و حتی رشد مجدد برخی از فولیکول‌های مو کمک کند. با این حال، مانند هر دارویی، آگاهی از نحوه مصرف، عوارض جانبی و موارد احتیاط آن ضروری است.

نکته کلیدی: تصمیم‌گیری برای شروع مصرف فیناستراید باید همواره با مشورت و تجویز پزشک متخصص پوست و مو صورت گیرد. پزشک می‌تواند وضعیت شما را به دقت ارزیابی کند، نوع و علت ریزش مویتان را تشخیص دهد، و با در نظر گرفتن سوابق پزشکی و سایر عوامل، بهترین دوز و روش درمان را برای شما تعیین کند. تشخیص و درمان فردی‌سازی شده، کلید موفقیت در کنترل ریزش مو است.
برای دریافت مشاوره تخصصی و برنامه‌ریزی یک درمان مناسب برای ریزش مو، کلینیک زیبایی اکسیر بهترین انتخاب شماست. در کلینیک زیبایی اکسیر، ما با بهره‌مندی از پزشکان معتبر و متخصص در حوزه درمان بیماری‌های پوست و مو، خدمات جامعی را به شما ارائه می‌دهیم.

تیم مجرب ما، ابتدا با تشخیص دقیق بیماری‌های پوست و مو شما، علت اصلی ریزش مو را شناسایی می‌کند. سپس، بر اساس نیازهای فردی شما، بهترین برنامه درمانی را پیشنهاد می‌دهیم. در کلینیک زیبایی اکسیر، ما به درمان ترکیبی اعتقاد داریم تا بهترین و پایدارترین نتایج را برای شما به ارمغان آوریم. این درمان‌ها شامل:

مزوتراپی مو:

در روش مزوتراپی مو، با استفاده از سوزن‌های بسیار ظریف، کوکتل‌های حاوی ویتامین‌ها، مواد معدنی، اسیدهای آمینه و فاکتورهای رشد به طور مستقیم به پوست سر تزریق می‌شود. این مواد مغذی به تقویت فولیکول‌های مو، افزایش جریان خون در پوست سر و تحریک رشد مجدد مو کمک می‌کنند. مزوتراپی مو با استفاده از باکیفیت‌ترین مواد موجود در بازار پزشکی، روشی مؤثر برای تغذیه مستقیم ریشه‌های مو و رفع کمبودهای تغذیه‌ای است.

هیر فیلر (Hair Filler):

هیر فیلر، محصولی نوآورانه و تزریقی است که حاوی پپتیدهای بیومیمتیک، اسید هیالورونیک و ویتامین‌ها است. این ترکیب قدرتمند به بازسازی فولیکول‌های مو، تحریک رشد موهای جدید، و افزایش ضخامت و استحکام موهای موجود کمک می‌کند. تزریق هیر فیلر به پوست سر، محیطی بهینه برای رشد مو فراهم کرده و به بهبود کلی سلامت مو کمک می‌کند.

پی‌آر‌پی (PRP – Platelet-Rich Plasma):

درمان PRP مو یک روش پیشرفته است که در آن از پلاسمای غنی از پلاکت خود بیمار برای تحریک رشد مو استفاده می‌شود. پس از گرفتن نمونه خون از فرد، پلاکت‌ها از طریق فرآیند سانتریفیوژ جدا و غلیظ می‌شوند. سپس این پلاسمای غنی از پلاکت به پوست سر تزریق می‌شود. پلاکت‌ها حاوی فاکتورهای رشد هستند که می‌توانند به ترمیم فولیکول‌های مو، افزایش خون‌رسانی و تحریک رشد موهای جدید کمک کنند.

دارو درمانی‌ها:

علاوه بر روش‌های تزریقی، تیم ما ممکن است دارو درمانی‌های خوراکی یا موضعی مانند فیناستراید (که در این مقاله به آن پرداختیم) و ماینوکسیدیل را نیز به عنوان بخشی از برنامه درمانی ترکیبی شما تجویز کند. این داروها با هدف قرار دادن علل هورمونی یا مکانیسم‌های دیگر ریزش مو، به تقویت و حفظ مو کمک می‌کنند.
با تکیه بر دانش روز و تجهیزات مدرن، کلینیک زیبایی اکسیر راهنمای شما در مسیر سلامت و زیبایی موهایتان خواهد بود.

سوالات متداول (FAQ) فیناستراید

در ادامه به برخی از سوالات رایج درباره فیناستراید پاسخ می‌دهیم:

فیناستراید برای زنان قابل استفاده است؟

خیر، فیناستراید به طور کلی برای درمان ریزش مو در زنان توصیه نمی‌شود، به خصوص در زنان باردار یا در سنین باروری، به دلیل خطر جدی برای جنین پسر. در موارد خاص و تحت نظر پزشک متخصص، ممکن است برای برخی زنان یائسه با ریزش موی آندروژنیک در نظر گرفته شود، اما این موضوع بسیار نادر است.

آیا فیناستراید ریزش مو را کاملاً قطع می‌کند؟

فیناستراید می‌تواند ریزش مو را به طور قابل توجهی کاهش دهد و در برخی موارد باعث رشد مجدد مو شود، اما معمولاً آن را به طور کامل متوقف نمی‌کند. هدف اصلی، کند کردن روند ریزش مو و حفظ موهای باقی مانده است.

مدت زمان مصرف فیناستراید چقدر است؟

فیناستراید معمولاً یک درمان طولانی‌مدت است. برای حفظ نتایج، مصرف دارو باید ادامه یابد. در صورت قطع مصرف، اثرات مثبت آن معمولاً در عرض ۶ تا ۱۲ ماه از بین می‌روند.

آیا قطع مصرف فیناستراید باعث ریزش مو می‌شود؟

بله، با قطع مصرف فیناستراید، سطح DHT در بدن دوباره بالا می‌رود و ریزش مو به الگوی قبلی خود بازمی‌گردد.

فرق فیناستراید 1mg و 5mg در چیست؟

فیناستراید 1 میلی‌گرم برای درمان ریزش موی الگوی مردانه و فیناستراید 5 میلی‌گرم برای درمان بزرگی خوش‌خیم پروستات (BPH) استفاده می‌شود. استفاده از دوز ۵ میلی‌گرم برای ریزش مو توصیه نمی‌شود مگر با تجویز پزشک، زیرا عوارض جانبی بیشتری دارد و اثربخشی آن برای ریزش مو بیشتر از دوز ۱ میلی‌گرم نیست.

کلام پایانی در رابطه با قرض فیناستراید

سلامت و زیبایی موها بخش مهمی از ظاهر و اعتماد به نفس هر فرد است. ریزش مو، اگرچه یک مشکل رایج است، اما با رویکرد صحیح و درمان‌های تخصصی قابل مدیریت است. داروی فیناستراید به عنوان یک ابزار قدرتمند در این زمینه، پتانسیل بالایی در کنترل ریزش موی آندروژنیک و حتی تحریک رشد مجدد دارد.
اما به خاطر داشته باشید که موفقیت در این مسیر، نیازمند تشخیص دقیق، درمان فردی‌سازی شده و پایبندی به دستورات دکتر متخصص پوست است. در کلینیک اکسیر، ما آماده‌ایم تا با بهره‌گیری از متخصصان مجرب و جدیدترین روش‌های درمانی، بهترین مسیر را برای رسیدن به سلامت و زیبایی موهای شما فراهم کنیم. برای مشاوره تخصصی و دریافت برنامه درمانی متناسب با شرایط خود، همین امروز با ما تماس بگیرید.

جهت مشاوره رایگان با پزشکان مجرب و رزرو نوبت  مرکز تخصصی پوست و زیبایی اکسیر همین حالا با ما تماس بگیرید.️

آدرس شعبه یک: یوسف‌آباد، خیابان هجدهم ، پلاک ۱۰

۰۲۱۸۸۵۵۷۰۴۰